Kedi ve köpeklerin zaman zaman yaralandığını görmüşüzdür. Bu yaralanmalardan sonra da sevimli dostlarımı o bölgeleri yalarlar. Peki kedi ve köpekler yaralarını neden yalarlar?
Kedi ve Köpeklerde Yaralanma Sonrası Bölgede Görülenler
Yara, deride ya da bir organda doku bütünlüğünün bozulması anlamına gelmektedir. Yaralı bölgenin iyileşmesi ise organizmanın herhangi bir yerinde oluşmuş doku bütünlüğünün bozulmasına karşı kan dolaşımı oluşturarak, dokunun iyileşmesini sağlamaktır. Bu süreç dokunun orijinal yapısının tekrar oluşumu ya da dokunun orijinalinden farklı bir şekilde onarımıyla sonlanır.
Organizma yaranın şekline, büyüklüğüne, oluşumuna ve lokalizasyonuna göre çeşitli tepkiler verir. Daha sonra iyileşme süreci de buna göre şekillenir. Fakat temelde verilen tepkiler hemen hemen benzerdir.
İlk olarak doku harabiyeti oluşan bölgedeki ölü dokuların temizlenmesi,
Yaranın olduğu bölgede oluşan doku yıkımı ile yeniden hücre üremesinin ve bölgesel damarlaşmanın sağlanması,
Yaranın olduğu bölgede elastikliğin tekrar sağlanması, yaranın uç kısımlarının birbirine yaklaşması ve yaranın küçülmesi
Organizma bu süreci farklı yöntemlerle yönetebilir. İlk olarak yaralı bölgedeki doku harabiyeti giderilmelidir. Daha sonra bölgedeki muhtemel enfeksiyon ajanlarına karşı tedbir alınmalıdır. Bunun için beyaz kan hücrelerini, özellikle de makrofajları hızla yaralı bölgeye sevk eder. Bir sonraki süreçte yaralı bölgenin yeniden imarı sağlanmalıdır. Olası enfeksiyonlara karşı mücadelenin daha güçlü yapılabilmesi için yara çevresinde kılcal damarların genişlemesi ve bölgedeki kan akımının arttırılması gerekir. Bunu yapmak da bir çeşit protein olan Histamin’e kalacaktır. Histamin vücudun bağışıklık sisteminde önemli rol oynar.
Vücuda giren yabancı patojenlere cevap verirken beyaz kan hücrelerinden bazofilleri ve mast hücrelerini üretir. Yaranın olduğu bölgede histamin varlığı kılcal damarları kan hücrelerine daha geçirgen hale getirir. Böylece enfeksiyonlarla mücadelede rol oynar. Hastanın yani kedi veya köpeklerin iyileşme sürecine kaşıntılarla birlikte müdahil olması yeni oluşan dokuyu zedeler, iyileşmenin zamanını uzatır. Genelde de sorunsuz iyileşmeyi önleyip, yaralı bölgede istenmeyen yara dokusunun oluşmasına veya bölgenin enfekte olmasına neden olur.
Aslında tükrüklerin antiseptik etkisi vardır. Yani kedi ve köpeklerin yaralı bölgelerini yalamaları bölgede enfeksiyon oluşmasının önüne geçer. Bu yüzden evcil hayvan sahipleri arasında yaraların yalanarak iyileştiği yönünde bir inanç vardır. Fakat yara iyileşmesinde kaşıntıya bağlı olarak yaranın ısrarla ve şiddetle kedi veya köpekler tarafından yalanması, dişlenmesi, patileri ile kaşıması ve eşyalara sürtünmesi istenmez. Bu durum yaralı bölgede oluşan kolejen yapının tahrip olmasına ve yaranın yeniden tazelenmesine sebep olur. Bu da sorunsuz iyileşmeye engel olur. Çoğu zaman da enfeksiyonla birlikte bölgenin skar dokusuyla kapanmasına sebep olur.
Kedi ve köpeklerde yaralanma sonrasını veteriner hekimin yönetimine bırakmak yaranın iyileşmesi, sorunsuz ve hızlı olmasına olanak sağlar. Başka bir sağlık sorunu olmayan hayvanlarda operasyon sonrası ayılan dikişlerin, yaralı alanın yerine göre 4 ile 12 günde alınması gerekir. Sıklıkla oynanan yaralarda iyileşme süreci daha uzun ve sıkıntılı olur. Ağrı döneminde ortaya çıkabilecek muhtemel sorunlar da operasyonun ve hekimin başarısını gölgeleyebilir. Yaralanan kedi veya köpeklerin postoperatif adı verilen dönemi iyi yönetilmeli ve hastanın yara iyileşmesine müdahil olması önlenmelidir.