Atmaca, gündüz avlanan kuşlar familyasında bulunan ve doğanlar ile yakın akraba olan bir yırtıcı kuş türüdür. Bu kuşlar, oldukça keskin görüşe sahip olan gözlere sahiptir ve avlarını yüksek irtifadan takip eder. Tıpkı doğanlar gibi dalış yaparak avlarını avlarlar.
Atmacaların Latince’deki adı Accipiter’dir. Baş, boynun üst kısmı ve şahin temsilcilerinin vücutları her zaman tüylenir. Bir atmaca gagası av kuşlarının karakter yapısını yansıtır. Gagaları kısa, kıvrık ve oldukça sivridir.
Atmaca ve Özellikleri
Atmacalar muhteşem bir görünüme sahiptir. Görüş keskinliği insan gözünü 8 kat aşar. Atmalacaların gözleri büyüktür ve kafanın yanlarında yer almazlar. Fakat gözler ileriye dönüktür. Bu da kuşlara dürbün görüşünü kullanma imkânı verir. Yani görüntüyü her iki gözle aynı anda görürler. Ayrıca atmacaların çok hassas bir duyma yeteneği vardır. Ama oldukça zayıf bir koku duyusu mevcuttur. Atmacaların pençeleri ve gaga kısmı sarı renktedir. Parmaklar, kulaklar ve pençeler uzun, ancak, türüne bağlı olarak uzunluk ve kalınlık olarak değişebilir. Pençelerde tüy yoktur. Ayrıca bacak kasları çok güçlüdür. Atmaca tüyleri, ağırlıklı olarak mavi, kahverengi, siyah ve beyaz olarak tespit edilmiştir. Zaman zaman tamamen kömür ve siyah renginde atmacalar da vardır.
Atmaca Türleri
Atmaca türleri arasında İki Renkli Atmaca, Yeni Britanya Atmacası, Kuşaklı Atmaca, Cooper Atmacası, Kızıl Boyunlu Atmaca, Kızıl Butlu Atmaca ve Kahverengi Çakır Kuşu bulunmaktadır. Atmacalar, çakır kuşu adıyla da anılmaktadır.
Atmacalarda Avlanma ve Beslenme
Atmacalarda avlanma, doğanlar ile oldukça benzer şekildedir. Yüksek irtifadan yapılan uçuşlar sonucunda avlarına hızlı bir darbe indirirler. Keskin pençeleri ile avlarını çok kolay bir şekilde taşıyabilir. Genellikle kertenkele, tavşan, fare, küçük yılanlar ile beslenir. Balıkçıl olan türleri ise göllerde yaşayan balıklar ile beslenir.
Atmacalarda Üreme ve Çiftleşme
Atmacalarda üreme dönemleri, ilkbahar sonunda olur. Atmacaların çiftleşmesi sonucunda kahverengi lekeli beyaz yumurtalar yuvaya bırakılır. Yumurtaların kuluçka süresi yaklaşık 45 gündür. 45 gün sonunda yumurtadan çıkan yavrular, 30 gün boyunca anne ve babaları tarafından beslenir. Bu süreçte yavrular savunmasız olduğundan, anne ve babaları tarafından sürekli olarak korunur. Yavruların 30. gününden itibaren tüylenme görülür. 5 ayın sonunda genç atmacalar haline gelirler ve tek başlarına avlanacak kuvvette olurlar.
Atmaca Ömrü
Atmaca ömrü yaklaşık 12 yıldır. Yaşam şartlarının iyi olduğu yerlerde ömürlerinin süresi uzayabilmektedir. Göç yapmadıkları için genellikle yerleşik bir hayata sahiptirler. Bulundukları yerde sürekli olarak besin bulabilirler.
Atmacalar Hakkında İlginç Bilgiler
Atmacalar hakkında ilginç bilgiler arasında görüş keskinliği bulunmaktadır. Atmacaların görüş yeteneği, sağlıklı bir insanın görüş yeteneğinden 8 kat daha güçlüdür. Yüksek irtifada uçuş yaparken, zeminde yürüyen karıncayı dahi görebilirler. Kanatlarındaki tüyler oldukça sık bir yapıya sahip olduğundan, uçarken ses çıkmaz. Bu yüzden sessiz avcılar olarak da bilinirler. Gözleri siyah-beyaz olarak görür. Atmacalar, akrabaları olan doğanlar kadar hızlı uçamasalar da oldukça keskin görüş yetenekleri ile çok rahat bir şekilde avlanırlar. Bazı türleri nadir de olsa gece vakti avlanabilir. Ancak çoğu atmaca türü genellikle gündüz avlanmayı tercih eder. Kanat açıklıkları 80 santimetre civarındadır. Bu yüzden sık sık kanat çırpmak zorunda kalır. Atmacaların gözleri, başın kenar kısımlarında değil; gaganın hemen üzerinde yer alır. Böylece görüş yeteneği daha da güçlenmiş olur. Bir görüntüyü, iki gözü ile aynı anda görebilirler. Diğer yırtıcı kuşlar gibi iki adet göz kapağına sahiptirler. Atmacalar avlarına saldırırken gözlerini kapatırlar.
