Dünyaya göktaşı çarpmamış ve dinozorlar ortadan kalkmamış olsaydı insanlar ve diğer canlılar onların varlığından nasıl etkilenirdi?
66 milyon yıl önce 15 km çapındaki bir göktaşı dünyaya çarptığında yarattığı etki 10 milyar Hiroşima bombası gücündeydi.
Bu radyoaktif ateş topu binlerce kilometrelik alanı yakıp kavurmuş, 25 kg’dan büyük kara hayvanları, yeryüzündeki canlı türlerinin yüzde 75’i ortadan kalkmıştı.
Dinozorlardan ise geriye sadece bugün kuş olarak bildiğimiz uçan türleri kalmıştı.Ama tarih farklı gelişmiş olsaydı ne olurdu? Dinozorların Öldüğü Gün (The Day the Dinosours Died) adlı BBC belgeselinde işte bu sorulara yanıt aranıyor.
Bilim insanları, göktaşı birkaç dakika daha geç ya da erken gelmiş olsaydı Meksika’nın Yucatan bölgesindeki sığ sulara değil, Atlantik ya da Pasifik okyanusunun derin sularına isabet etmiş olacaktı. Böylece çarpma şiddetinin bir kısmı giderilmiş ve aylarca, hatta yıllarca atmosferi boğan sülfür çökeltilerinin dağılması sınırlanmış olurdu.
Bu durumda da büyük bir tsunami ve tahribat olur ve birçok canlı ortadan kalkar, ama belki de bazı büyük dinozor türleri hayatta kalabilir, yenileri gelişebilirdi. Uzmanlar, dinozorların varlığının devam etmesi halinde insanların evrilme şansı olup olmadığını da tartışıyor.
Bazıları göktaşı çarpmamış olsaydı da iklimdeki soğuma nedeniyle dinozorların yok olmaya mahkum olduğuna inanıyor. Bristol Üniversitesi’nden paleontolog Mike Benton’a göre, son 40 milyon yıldır memelilerde yeni türler ortaya çıkarken dinozorların sayısı zaten azalıyordu.
Bazıları ise Hindsitan’daki Deccan Platosu yanardağlarındaki patlamalar nedeniyle 66 milyon yıl önce dinozorların bir kısmının zaten ortadan kalkmış olacağına, ama hayatta kalanları tehdit edecek başka bir dönem olmadığına inanıyor.
Peki dinozorların varlığını sürdürmüş olacağını varsayarsak evrimlerini hangi faktörler etkileyecekti?
İklim değişikliği en büyük sorun olurdu. 55 milyon yıl önce hava sıcaklığı günümüzden 8 derece daha sıcaktı ve dünyanın büyük kısmı yağmur ormanlarıyla kaplıydı. Bu bitki bolluğunda uzun boyunlu saropod dinozoru hızla gelişip erken yaşta üremeye ve bedenleri giderek küçülmeye başlardı. Güney Amerika’da 40 metre uzunluğundaki titanozorlar ise çoktan ortadan kalkmıştı.
Bazı uzmanlar bitkilerdeki evrimin dinozorları da etkileyeceğini, çiçekli bitkilerin artması nedeniyle otobur dinozorların bunlarla besleneceğini ve bu bitkilerin sindirimi daha kolay olacağı için bedenlerinin küçüleceğini öngörüyor.
Çiçekli bitkilerle birlikte meyveler de ortaya çıkmış, memeliler ve kuşlar bunların tohumlarının dağılmasına yardımcı olmuştu. Maymuna benzer dinozorlar bu durumda avantajlı hale gelip gelişebilirdi.
Bir başka önemli olay ise 34 milyon yıl önce Güney Amerika ile Antarktika kıtalarının ayrılmasıydı. Bu süreçte Antarktika’da buzullar oluşmuş, dünya soğuyup kurulaşmış, çayırlar yaygınlaşmıştı.
Bu ortamda otobur memeliler yaygınlaşmış, çayırlarda otlayan toynaklı memeliler çeşitlenmiş, onlarla beslenen etoburlar da çoğalmıştı.
Bu durumda çayırlara uygun özellikler geliştirmiş olan dinozor türleri evrilmiş olabilirdi.
Günümüze daha da yaklaşırsak son 2,6 milyon yıldır dinozorlar birçok buzul çağına tanık olacaktı. Zaten mezozoik dönem sonunda Kuzey Kutup Dairesi’nde dinozorların yaşadığı biliniyor. Uzmanlar buzul çağda tüylü dinozor türlerinin gelişmiş olacağına ihtimal veriyor.
